Αμού Νταριά

Αμού Νταριά
(Amu Darya). Ο μεγαλύτερος σε υδάτινο όγκο ποταμός (1.415 χλμ.) της κεντρικής Ασίας, που διαγράφει τα βόρεια σύνορα του Αφγανιστάν με το Τουρκμενιστάν, το Ουζμπεκιστάν και το Τατζικιστάν. Σχηματίζεται στη συμβολή των ποταμών Πιάντζ και Βαχς και εκβάλλει στη λίμνη της Αράλης. Η έκταση του λεκανοπεδίου του φτάνει τα 2.540 τ. χλμ., χωρίς το λεκανοπέδιο του Ζεραβσάν και του Κασκανταριά. Στις περιοχές του Πιάντζ και Βαχς, όπου υπάρχουν όγκοι παγετώνων σε μια έκταση 10.000 τ. χλμ., δημιουργείται και η μεγαλύτερη σε όγκο ροή. Στον ποταμό εκβάλλουν παραπόταμοι στα πρώτα 180 χλμ., ενώ στην υπόλοιπη διαδρομή του τα νερά ελαττώνονται καθώς χρησιμοποιούνται για αρδευτικούς σκοπούς. Οι σπουδαιότεροι παραπόταμοί του είναι οι Σουρχάμπ, Κααριριγκάν και Σουρχανταριά.Η ροή του νερού αυξάνει τον Μάρτιο με την τήξη των χιονιών και ακόμη περισσότερο τους καλοκαιρινούς μήνες, επειδή προστίθενται και τα νερά των χιονοστιβάδων των παγετώνων. Τα νερά του είναι πολύ θολά και ένα τμήμα τους παγώνει τον χειμώνα. Στις όχθες του βρίσκονται πυκνά δάση. Τα νερά του, στα οποία αφθονούν τα ψάρια, αρδεύουν μεγάλες εκτάσεις, αλλά η αυξομείωσή τους δεν επιτρέπει άνετη ναυσιπλοΐα. Στην αρχαιότητα, στο λεκανοπέδιο του ποταμού είχαν δημιουργηθεί τα κράτη Χαρέζμ ή Σογδιανή και Βακτρία. Πριν από έναν αιώνα βρέθηκαν στην περιοχή αρχαία αντικείμενα ιστορικής και καλλιτεχνικής αξίας, κυρίως αγαλμάτια και κοσμήματα. Νεότερες αρχαιολογικές ανασκαφές στις όχθες του ποταμού έφεραν στο φως πολυάριθμα κοσμήματα, εκατοντάδες νομίσματα, έργα τέχνης, μια προτομή του Μεγάλου Αλεξάνδρου και όπλα. Πολλά από τα αντικείμενα αυτά είναι της ελληνιστικής εποχής. Σημαντικό εύρημα είναι μια αρχαία ελληνική επιγραφή με αφιέρωμα στον Ώξο, όπως ονόμαζαν οι Έλληνες τον ποταμό, που τον είχαν θεοποιήσει. Τα ευρήματα ανήκουν στον 1ο αι. π.Χ. Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, στην περιοχή ζούσε ο λαός των Κουσάνων, που είχε υιοθετήσει τις αρχαίες ελληνικές θεότητες και παραδόσεις.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • Ιράν — Επίσημη ονομασία: Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν Παραδοσιακή ονομασία: Περσία Έκταση: 1.648.000 τ. χλμ. Πληθυσμός: 65.540.226 (2002) Πρωτεύουσα: Τεχεράνη (6.758.845 κάτ. το 1996)Κράτος της νοτιοδυτικής Ασίας στη Μέση Ανατολή. Συνορεύει στα Β με το… …   Dictionary of Greek

  • Αφγανιστάν — Κράτος της νοτιοκεντρικής Ασίας.Συνορεύει στα Β με το Τουρκμενιστάν (ΒΔ), το Ουζμπεκιστάν, το Τατζικιστάν (ΒΑ) και την Κίνα (ΒΑ), στα Α και Ν με το Πακιστάν και στα Δ με το Ιράν.Το Α. βρίσκεται στο κέντρο της αχανούς νότιας Ασίας, ανάμεσα σε μια… …   Dictionary of Greek

  • Καράκουμ — (Kara kum). Έρημος (350.000 τ. χλμ.) της κεντρικής Ασίας, που καταλαμβάνει ένα μεγάλο μέρος της έκτασης της Τουρκμενιστάν (300.000 τ. χλμ.) και τμήμα του Καζακστάν. Στα Β και ΒΑ συνορεύει με το κοίλωμα Σάρι Καμίς και την κοιλάδα του ποταμού Αμού… …   Dictionary of Greek

  • Αράλη — Λίμνη (65.500 τ. χλμ.) της δυτικής Ασίας, το βόρειο τμήμα της οποίας ανήκει στη Δημοκρατία του Καζακστάν και το νότιο στη Δημοκρατία του Ουζμπεκιστάν. Έχει πολύ μικρό βάθος, που δεν ξεπερνά σχεδόν ποτέ τα 20 μ. Μόνο σε μια τάφρο, κατά μήκος της… …   Dictionary of Greek

  • Ασία — I Mία από τις πέντε ηπείρους. Βρίσκεται ολόκληρη σχεδόν στο βόρειο ημισφαίριο, και από γεωμορφολογική άποψη αποτελεί με την Ευρώπη αδιαχώριστη ενότητα, στην οποία δίνεται η ονομασία Ευρασία. H Α. είναι η μεγαλύτερη από όλες τις ηπείρους. Καλύπτει …   Dictionary of Greek

  • Τουρκεστάν — ή Τουρκιστάν). Ιστορική περιοχή της κεντρικής Ασίας, οι κάτοικοι της οποίας μιλούν ιδιώματα του τουρκικού γλωσσικού κορμού. Εκτείνεται από την Κασπία Θάλασσα στα Δ, έως την έρημο Γκόμπι στα Α και ορίζεται στα Ν από τις ορεινές αλυσίδες Κοπέτ… …   Dictionary of Greek

  • Ιλχανίδες — Μογγολική δυναστεία. Ηγεμόνευσε κατά την περίοδο 1251 1335, στην περιοχή που βρίσκεται ανάμεσα στους ποταμούς Αμού Νταριά και Ευφράτη. Κατά τη διάρκεια της ηγεμονίας των Ι., η Περσία χαρακτηρίστηκε από πνευματική άνθηση. Η δυναστεία των I.… …   Dictionary of Greek

  • Καφιρνιγκάν — (Kafirnigan). Ποταμός (387 χλμ.) του Τατζικιστάν, δεξιός παραπόταμος του Αμού Νταριά. Έχει έκταση λεκάνης 11.600 τ. χλμ. Πηγάζει από τις νότιες πλαγιές της οροσειράς Γκισάρ και διασχίζει την ομώνυμη κοιλάδα. Τροφοδοτείται κυρίως από τα χιόνια και …   Dictionary of Greek

  • Ντουσαμπέ — (Dushanbe). Πόλη (595.000 κάτ. το 2003) και πρωτεύουσα του Τατζικιστάν. Βρίσκεται επί του ποταμού Βαρζόμπ (παραποτάμου του Αμού Νταριά), σε υψόμετρο 732 μ., σε μια ελαφρώς κυματοειδή πεδιάδα που περικλείεται από βουνά. Μικρός οικισμός με πληθυσμό …   Dictionary of Greek

  • Παμίρ — Οροπέδιο της κεντρικής Ασίας, σπουδαίος ορεογραφικός κόμβος, από όπου ξεκινούν οι ορεινές αλυσίδες των Ιμαλαΐων, Καρακόραμ, Κουνλούν, Τιεν Σαν, Αλάι και Χιντουκούς. Το οροπέδιο, που οι ιθαγενείς το ονομάζουν Μπαμ ι Ντουνιά (στέγη του κόσμου),… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”